ปรัชญาการศึกษา

                                      แบบฝึกหัดบทที่2

1.  การจัดการศึกษาที่ไม่มีปรัชญาเป็นแนวทางท่านเห็นด้วยหรือไม่อย่างไร จงอธิบาย

ตอบ  ไม่เห็นด้วย เพราะการศึกษามุ่ง.ให้การศึกษาการคิดอย่างมีเหตุผล เป็นระเบียบและมุ่งแสวงหาความจริง หากการศึกษาไม่มีปรัชญาเป็นแนวทางการศึกษาอาจไม่มีความถูกต้อง แม่นยำเท่าที่ควร

2.  ปรัชญากับการศึกษาท่านคิดว่ามีความสัมพันธ์กันอย่างไร จงอธิบาย

ตอบ   มีความสัมพันธ์กัน เพราะ ปรัชญาเป็นการมุ่งศึกษาเรื่องของความจริงสูงสุดในชีวิต  ส่วนการศึกษาจะมุ่งศึกษาพฤติกรรมของมนุษย์และวิธีการพัฒนาของมนุษย์ให้มีความเจริญงอกงามของชีวิตที่มีสุข  เพราะฉะนั้นปรัชญากับการศึกษาควรผสมผสานเป็นหนึ่งเดียวกันเพื่อการกำหนดคุณค่าและรู้จักชีวิตของมนุษย์

3. จงวิเคราะห์การจัดการศึกษาของโรงเรียนหรือหน่วยงานที่เกี่ยวกับ หลักสูตร การจัดเรียนการสอน และการบริการทางการศึกษา ว่ามีเรื่องอะไรบ้างที่ดำเนินการตามแนวคิดการศึกษาของปรัชญาจิตนิยม วัตถุนิยม ประสบการณ์นิยม อัตภาวนิยม

ตอบ  ปรัชญาจิตนิยม เรื่อง การมุ่งพัฒนาคุณภาพของความคิดและจิตใจ ปรัชญาวัตถุนิยม เรื่องจัดให้ผู้เรียนเรียนรู้และคุ้นเคยกับสรรพสิ่งธรรมชาติ อัตภาวนิยม เรื่อง การให้ผู้เรียนเลือกและรับผิดชอบสิ่งที่ตนเลือกและดึงศักยภาพของตนออกมา

4. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มอนุรักษ์นิยมคือ สารัตถนิยม และนิรันตรนิยมเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร

ตอบ เหมือนกัน เพราะเชื่อว่าหลักการนั้นถูกต้องและเชื่อในคุณงามความดีอันสูงสุด 

5. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มกลุ่มเสรีนิยม (liber view) คือ พิพัฒนาการนิยม (progressive) และปฏิรูปนิยม (reconstructionism) เหมือนหรือเเตกต่างกันอย่างไร

ตอบ ต่างกัน เพราะ ปรัชญาพิพัฒนาการนิยม มั่งพัฒนาบุลลิกของผู้เรียน ไม่ว่าด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม ประสบการณ์ และยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง  ส่วนปรัชญาปฏิรูปนิยม จากการลงมือปฏิบัติจริงในชีวิตจริงของผู้เรียน สร้างความเสมอภาคและความเป็นธรรมให้ผู้เรียน

6.จงอธิบายว่าความดีความงาม เป็นสิ่งที่วัดได้หรือไม่ จงอธิบาย

ตอบ วัดได้ เพราะการแสดงออกและการกระทำของแต่ละคนจะบ่งบอกถึงความดีความงามของคนๆนั้น

7. จงเขียนเรียงความเรื่องโลกทัศน์ของข้าพเจ้าที่มีต่ออาชีพครู

ตอบ   ครู ที่ใครๆก็ต่างเรียกว่า พ่อพิมพ์ แม่พิมพ์ ของชาติ คำนี้ ครั้งแรกที่ได้ยินรู้สึกว่ามันยิ่งใหญ่มาก กับการที่ทำให้อนาคตของชาติ นั่นคือเยาวชน นักเรียน นักศึกษา มีความรู้ ความสามารถ ที่จะนำเอาสิ่งที่ครูได้สั่งได้สอนได้ถ่ายทอดความรู้แก่ศิษย์ เพื่อที่จะนำเอาไปพัฒนาแก่ตน สังคม และประเทศ และนี่คือความภาคภูมิใจของคนเป็นครูที่เห็นศิษย์ได้ดีและได้นำความรู้ความสามารถไปใช้ได้อย่างถูกต้องและเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม 

 8.ท่านคิดว่าปรัชญาตะวันตกที่เหมาะสมใช้เป็นแนวทางการจัดการศึกษาของไทยมากที่สุด

จงอธิบาย
ตอบ ปรัชญาปฏิรูปนิยม เพราะเป็นปรัชญาที่ทำให้โรงเรียนมีบทบาทในการปฏิรูปสังคมเพื่อใช้การศึกษาสร้างสังคมที่มีความเสมอภาคและเท่าเทียบกันทุกด้าน การเคารพสิทธิซึ่งกันและกัน อยู่ในสังคมประชาธิปไตย

9. ท่านคิดว่าพุทธปรัชญาจะมาพัฒนาการศึกษาของไทยได้หรือไม่จงอธิบาย

ตอบ  พัฒนาได้เพราะ พุทธปรัชญาจะช่วยสอนในเรื่องของการเตือนสติ รู้จักคิด รู้จักวิเคราะห์ การใช้เหตุผลในการตัดสินปัญหา ช่วยขัดเกลาจิตใจให้สูงขึ้น

10. ท่านคิดว่าปรัชญาที่จัดการเรียนการสอนโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญจงบอกชื่อและอธิบายการจัดการสอนที่ยึดเป็นผู้เรียนเป็นสำคัญมีวิธีการจัดอย่างไรอธิบายยกตัวอย่าง

ตอบ  ปรัชญาปฏิรูปนิยม เพราะ การเรียนรู้จะมีค่าก็ต่อเมื่อได้ลงมือปฏิบัติจริงในชีวิตจริงของผู้เรียน เป็นหลักการสร้างความเสมอภาคโดยยึดถือการศึกษาเพื่อปฏิรูปสังคม เป็นสำคัญ

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการศึกษา

                                                                    แบบฝึกหัดบทที่1

1. จงประมวลผลความหมายของคำว่า “การศึกษา” 5 นิยาม
ตอบ  1.)การศึกษา หมายถึง การที่ผู้เรียนได้พัฒนาตนเองอย่างเต็มที่ตามความถนัดและความสนใจ
         2.)การศึกษา หมายถึง การมีความรู้จากการศึกษาเล่าเรียนและการฝึกอบรมการสอน
         3.)การศึกษา คือ เรื่องของชีวิต ประสบการณ์ และกระบวนการทางสังคมที่ทำให้มนุษย์มีพฤติกรรมที่ดีงามสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทุกๆด้าน
         4.)การศึกษาเป็นกระบวนการจัดประสบการณ์ ปลูกฝังค่านิยม ทัศนคติ จัดกิจกรรมการเรียนรู้และพัฒนาไปสู่เป้าหมายอย่างมีคุณค่าที่เหมาะสม
         5.)การศึกษา เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่จะต้องได้รับการปฏิบัติจริง จะทำให้เกิดความรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต

2. คําว่า การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้ ท่านเห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร จงอธิบาย

 ตอบ   เห็นด้วย เพราะ การศึกษาทำให้ได้ค้นคว้า จึงเป็นการเพิ่มพูนความรู้ ประสบการณ์จึงสามารถนำมาพัฒนาทักษะสู่การจัดกระบวนการเรียนรู้ได้อย่างเหมาะสม

3.  ในฐานะที่ท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู จงให้นิยามการศึกษาตามความคิดของท่าน

ตอบ  ในความคิดของข้าพเจ้า  การศึกษา คือ การเรียนรู้ในทุกๆเรื่องที่เกิดขึ้นในในชีวิตของเราและประสบการณ์ ก็คือการศึกษาเช่นกัน การศึกษาจะช่วยพัฒนาความคิด สติปัญญา และยกระดับจิตใจ

4.  ความมุ่งหมายทั่วไปและความมุ่งหมายเฉพาะ เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร

ตอบ  แตกต่างกัน เพราะ ความมุ่งหมายทั่วไปจะกล่าวอย่างกว้างๆ ครอบคลุมในหลายๆ ด้าน แต่ความมุ่งหมายเฉพาะ เป็นความมุ่งหมายที่จะกล่าวเฉพาะเรื่อง ไม่ได้กล่าวครอบคลุม

5. ความมุ่งหมายคืออะไร ความมุ่งหมายการศึกษาระดับชาติ ความมุ่งหมายการศึกษาแต่ละระดับ ความมุ่งหมายระดับหลักสูตร และความมุ่งหมายระดับหมวด และความมุ่งหมายระดับการสอน มีความสัมพันธ์หรือแตกต่างกันอย่างไร
ตอบ ความมุ่งหมาย คือ แนวคิดหรือปรัชญาที่บุคคลกำหนดไว้ล่วงหน้า ในการทำกิจกรรมใดๆโดยมีการวางแผนสำหรับเป็นแนวปฏิบัติเพื่อให้ลุล่วงและเกิดวัตถุประสงค์ ดังนั้น ความมุ่งหมายทุกระดับจึงต้องสอดคล้องสัมพันธ์กัน เพื่อจะได้บรรจุผลลัพธ์และถูกต้องตามกฎหมาย

6. องค์ประกอบที่ใช้กําหนดความมุ่งหมายของการศึกษามีอะไรบ้าง จงอธิบาย
ตอบ    1. ปรัชญาการศึกษา เป็นแนวทางที่กำหนดตามความมุ่งหมาย และกำหนดทิศทาง ให้การศึกษาดําเนินการไปในแนวทางของปรัชญา
           2. จิตวิทยาการศึกษา คํานึงถึงผู้เรียนเกี่ยวกับผู้เรียน กระบวนการเรียน การแนะแนว การกำหนดความมุ่งหมายของการศึกษานําไปสู่พัฒนาการของผู้เรียน วิธีวัดคุณค่าเพื่อกำหนดความมุ่งหมายให้สอดคล้องกับความต้องการ
           3. การจัดการศึกษา เพื่อตอบสนองความต้องการของสังคม สืบสานวัฒนธรรม ปกครองระบอบประชาธิปไตย เพื่อให้บุคคลสามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และการดําเนินชีวิตของตนเองให้เข้ากับสภาพสังคมปัจจุบัน
           4. บริบทของชุมชน รวมทั้งฐานะทางเศรษฐกิจของคนใน แหล่งวิทยากรของคนในชุมชน

 ซึ่งการดําเนินการศึกษา อาศัยคนในชุมชน แหล่งเรียนรู้ ทรัพยากรในท้องถิ่นนำมาใช้ประโชยน์
           5. ต่างประเทศที่มีความสัมพันธ์กัน เป็นวิธีที่ทําให้ทราบว่า การจัดการศึกษาของประเทศต่าง ๆ มีผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศเรา เช่น การเปิดเสรี สมาคมอาเซียน จะมีผลกระทบต่อการศึกษา
           6. เทคโนโลยี เป็นผลทําให้การจัดการศึกษาสะดวกและเป็นไปอย่างรวดเร็ว เปิดโลกการติดต่อสื่อสารได้ทุกมุมของโลก จะต้องนําหลักการทางวิทยาศาสตร์มาประดิษฐ์เป็นเครื่องมือ เครื่องใช้วัสดุอุปกรณ์การสอนหลากหลาย 

7.ทําไมการจัดการศึกษาไทยสมัยต่าง ๆ จึงต้องกำหนดความมุ่งหมายการศึกษา ที่จะบ่งบอกความเป็นมาของการศึกษาไทยได้หรือไม่อยางไร จงอธิบาย

  ตอบ ได้ เพราะการศึกษาไทยแต่ละสมัยได้มีเป้าหมายที่สำคัญที่สุดคืออยากให้คนรุ่นหลังมีความรู้ ความคิดที่จะสามารถแยกแยะแต่ละอย่างได้ การศึกษาได้พัฒนามาเรื่อยๆเพื่อที่จะให้เข้ากับแต่ละยุคสมัยนั้นและได้มีเป้าหมายที่จะพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ในทุกๆด้านทั้งความรู้

  8. ในฐานะท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู ท่านคิดว่าการศึกษามีความสําคัญต่อประเทศ อยางไร จงอธิบาย

  ตอบ มีความสำคัญกับประเทศมาก  เพราะจะช่วยให้คนในประเทศมีความรู้ที่จะสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ทำให้มีความรู้ที่จะช่วยพัฒนาประเทศ มีการขัดเกลาจิตใจของคนในสังคม และช่วยให้เคารพกฎหมาย และปฏิบัติตามหน้าที่ของตน

  

  9. แนวคิดพุทธทาสภิกขุ ได้กล่าวว่า การศึกษาเพื่อมนุษย์จะมีโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุด สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้โดยการทําลายซึ่งสัญชาตญาณอย่างสัตว์ แล้วมีการประพฤติกระทําอย่างมนุษย์ที่ มีจิตใจสูงโดยสมบูรณ์ และสิ่งที่ดีที่สุดตามหลักศาสนาพุทธที่ว่า กินอยู่อย่างพอดี อย่ากินส่วนเกินอย่าใช้ส่วนเกินเพื่อจะให้เป็นไปได้อะไรอีกอันหนึ่งซึ่งสูงสุดเรียกว่า “บรมธรรม” และการศึกษา เพื่อธรรมาธิปไตยและเป็นเรื่องคนมีปัญญา ต้องมีปัญญาแท้จริงสูงสุด เห็นด้วยหรือไม่อย่างไร

    ตอบ  เห็นด้วย เพราะ การศึกษาจะทำให้เกิดกระบวนการพัฒนา ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และอารมณ์ และคนที่จะมีปัญญาก็ต้องศึกษาเพื่อนำมาพัฒนาตนเอง

  10. แนวคิดของนักการศึกษาไทยที่ท่านชอบมากที่สุด 1 ท่าน แสดงทัศนะของท่านต่อแนวความคิดการจัดการศึกษาของไทย

    ตอบ ท่านพุทธทาสภิกขุ  เพราะ  การศึกษาเพื่อมนุษย์จะมีโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุด  การศึกษานั้นช่วยยกระดับจิตใจของมนุษย์ให้สูงขึ้นและการมีปัญญาคือการที่ต้องการศึกษาเล่าเรียน เพื่อนำความรู้มาพัฒนาตนเองในการดำรงชีวิตประจำวันได้